મંગળવારે અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે સૌપ્રથમ ફોન પર પ્રધાનમંત્રી મોદીને તેમના જન્મદિવસની શુભેચ્છા પાઠવી હતી. પીએમ મોદી 17 સપ્ટેમ્બરના રોજ 75 વર્ષના થયા. તેમણે કહ્યું કે ટ્રમ્પે મંગળવારે રાત્રે 10:53 વાગ્યે તેમને ફોન કર્યો હતો. ટ્રમ્પે રાત્રે 11:30 વાગ્યે તેમના સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ ટ્રુથ પર પીએમ સાથેની વાતચીત વિશે માહિતી આપી હતી.

ટ્રમ્પે લખ્યું, 'મારા મિત્ર, વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી સાથે હમણાં જ ખૂબ સરસ ફોન પર વાતચીત થઈ. મેં તેમને જન્મદિવસની ખૂબ ખૂબ શુભેચ્છાઓ પાઠવી! તેઓ ખૂબ જ સુંદર કામ કરી રહ્યા છે. નરેન્દ્ર, રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેના યુદ્ધને સમાપ્ત કરવામાં તમારા સહયોગ બદલ આભાર.'

પીએમ મોદીએ X પર લખ્યું, 'મારા મિત્ર, રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પ, તમારા ફોન કોલ અને મારા 75મા જન્મદિવસ પર અભિનંદન બદલ આભાર. તમારી જેમ, હું પણ ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વ્યાપક અને વૈશ્વિક ભાગીદારીને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જવા માટે સંપૂર્ણપણે પ્રતિબદ્ધ છું. અમે યુક્રેન સંઘર્ષના શાંતિપૂર્ણ ઉકેલ તરફની તમારી પહેલને સમર્થન આપીએ છીએ.'

50% ટેરિફ લાદ્યા પછી બંને વચ્ચે આ પહેલી વાતચીત

અમેરિકા દ્વારા ભારત પર 50% ટેરિફ લાદવામાં આવ્યા બાદ મોદી અને ટ્રમ્પ વચ્ચે આ પહેલી વાતચીત છે. ટેરિફ લાદવામાં આવ્યા બાદ ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેના સંબંધો બગડ્યા છે. અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે 6 ઓગસ્ટે રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવા બદલ દંડ તરીકે ભારત પર 25% ટેરિફ લાદવાની જાહેરાત કરી હતી.

તે જ સમયે, વેપાર ખાધનો હવાલો આપીને, 7 ઓગસ્ટથી ભારત પર 25% ટેરિફ લાદવામાં આવ્યો હતો. આ રીતે, અમેરિકામાં નિકાસ થતા ભારતીય માલ પર કુલ 50% ટેરિફ લાદવામાં આવ્યો છે. ભારત પર 50% ટેરિફ 27 ઓગસ્ટ, 2025થી અમલમાં આવ્યો હતો.

મોદી અને ટ્રમ્પ વચ્ચે છેલ્લી ફોન વાતચીત 17 જૂનના રોજ લગભગ 35 મિનિટ સુધી થઈ હતી. 27 ઓગસ્ટના રોજ, જર્મન અખબાર ફ્રેન્કફર્ટર ઓલ્ગેમીન ઝેઈટંગ (FAZ) એ દાવો કર્યો હતો કે ટેરિફ વિવાદને લઈને તાજેતરના અઠવાડિયામાં મોદીએ ચાર વખત ટ્રમ્પનો ફોન ઉપાડવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.

ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વેપાર કરાર પર 7 કલાકની વાતચીત

ટેરિફ અંગેના તણાવ વચ્ચે, ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે દ્વિપક્ષીય વેપાર સોદા પર વાટાઘાટો પણ ફરી શરૂ થઈ છે. મંગળવારે, યુએસ પ્રતિનિધિ બ્રેન્ડન લિંચ અને ભારતીય વાણિજ્ય વિભાગના ખાસ પ્રતિનિધિ રાજેશ અગ્રવાલે લગભગ 7 કલાક સુધી વાતચીત કરી. બંને દેશોએ તેને ખૂબ જ સકારાત્મક ગણાવી.

વાણિજ્ય મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે બંને પ્રતિનિધિઓએ વેપાર સોદા પર આગળ વધવાની ચર્ચા કરી હતી. આગામી બેઠકની તારીખ ટૂંક સમયમાં જાહેર કરવામાં આવશે. તમને જણાવી દઈએ કે લિંચ સોમવારે રાત્રે ભારતની એક દિવસીય મુલાકાતે નવી દિલ્હી પહોંચ્યા હતા.

વાણિજ્ય મંત્રાલયના અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે વેપાર સોદા પર વધુ વાટાઘાટો વર્ચ્યુઅલ મોડમાં થશે. તેની તારીખ સર્વસંમતિથી નક્કી કરવામાં આવશે. અત્યાર સુધીમાં, સોદા પર 5 રાઉન્ડની વાટાઘાટો થઈ છે. પરંતુ, 16 સપ્ટેમ્બરના રોજ થયેલી વાટાઘાટો છઠ્ઠો રાઉન્ડ નથી, પરંતુ તે તેની તૈયારી વિશે હતી. તમને જણાવી દઈએ કે 25-29 ઓગસ્ટના રોજ પ્રસ્તાવિત છઠ્ઠો રાઉન્ડ ટેરિફ લાદવામાં આવ્યા બાદ મુલતવી રાખવામાં આવ્યો હતો.

છેલ્લા 12 દિવસમાં ટ્રમ્પે બે વાર પીએમ મોદીને પોતાના મિત્ર કહ્યા

1. 10 સપ્ટેમ્બર

ટ્રમ્પે ટ્રુથ સોશિયલ પર એક પોસ્ટમાં લખ્યું, 'મને તમને જણાવતા આનંદ થાય છે કે ભારત અને અમેરિકા બંને વચ્ચે વેપાર અવરોધો દૂર કરવા માટે વાતચીત ચાલી રહી છે. હું આગામી અઠવાડિયામાં મારા ખૂબ જ સારા મિત્ર, પીએમ મોદી સાથે વાત કરવા માટે આતુર છું. મને વિશ્વાસ છે કે બંને મહાન દેશો માટે સફળ પરિણામ સુધી પહોંચવામાં કોઈ મુશ્કેલી નહીં પડે.'

ટ્રમ્પની પોસ્ટના લગભગ 5 કલાક પછી, પીએમ મોદીએ એક પોસ્ટમાં પણ લખ્યું, 'ભારત અને અમેરિકા સારા મિત્રો અને કુદરતી ભાગીદારો છે. મને વિશ્વાસ છે કે આપણી વેપાર વાટાઘાટો ભારત-અમેરિકા ભાગીદારી માટે અમર્યાદિત શક્યતાઓ ખોલશે.'

2. 5 સપ્ટેમ્બર

ટ્રમ્પે સવારે લગભગ 6 વાગ્યે ટ્રુથ પર લખ્યું, 'એવું લાગે છે કે આપણે ભારત અને રશિયાને ચીન સામે હારી ગયા છીએ. આશા છે કે તેમનું ભવિષ્ય સારું રહેશે.' ટ્રમ્પે સાંજે 6-7 વાગ્યાની વચ્ચે વ્હાઇટ હાઉસમાં એક પ્રેસ કોન્ફરન્સ દરમિયાન પોતાના શબ્દો બદલ્યા. એક પ્રશ્નના જવાબમાં તેમણે કહ્યું - 'હું હંમેશા મોદીનો મિત્ર રહીશ. હું હંમેશા ભારત સાથે સંબંધો ફરીથી સેટ કરવા તૈયાર છું.'

બીજા દિવસે સવારે 9:45 વાગ્યે, પીએમ મોદીએ ટ્રમ્પનું નિવેદન શેર કર્યું અને X પર લખ્યું, 'હું રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પની લાગણીઓ અને આપણા સંબંધો પરના તેમના વિચારોની હૃદયપૂર્વક પ્રશંસા કરું છું અને તેમને સંપૂર્ણ સમર્થન આપું છું. તેમણે કહ્યું - ભારત-અમેરિકા વચ્ચે સકારાત્મક અને દૂરંદેશી વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી છે.'

યુક્રેન યુદ્ધનો અંત લાવવા માટે ટ્રમ્પે ભારત પર ટેરિફ લાદ્યો

ભારત સહિત અન્ય દેશો પર ઊંચા ટેરિફ લાદવાનો મામલો અમેરિકાની કોર્ટમાં સુનાવણી હેઠળ છે. 4 સપ્ટેમ્બરના રોજ ટ્રમ્પે કોર્ટમાં કહ્યું હતું કે ભારત પર ટેરિફ લાદવો જરૂરી છે. તેમણે કહ્યું હતું કે જો આવું નહીં થાય તો અમેરિકાને ભારે આર્થિક નુકસાન થશે.

ટ્રમ્પે અગાઉ નીચલી કોર્ટના તે નિર્ણયને પડકાર્યો હતો જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે ટ્રમ્પ વિદેશી માલ પર ભારે ટેરિફ લાદી શકતા નથી. ટ્રમ્પે કહ્યું હતું કે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને રોકવા માટે ભારત પર લાદવામાં આવેલા ટેરિફ ખૂબ જ જરૂરી છે.

તેમણે સુપ્રીમ કોર્ટમાં દલીલ કરી હતી કે યુદ્ધનો અંત લાવવા માટે રશિયન તેલ ખરીદવા બદલ ભારત પર ટેરિફ લાદવામાં આવ્યો હતો. ટ્રમ્પે કહ્યું કે નીચલી કોર્ટનો નિર્ણય છેલ્લા 5 મહિનાની તેમની વેપાર વાટાઘાટોને મુશ્કેલીમાં મૂકી શકે છે. આનાથી યુરોપિયન યુનિયન, જાપાન અને દક્ષિણ કોરિયા જેવા દેશો સાથેના કરારો જોખમમાં મુકાઈ શકે છે.

ભારતે ટેરિફ દૂર કરવા માટે અમેરિકાની શરતો સ્વીકારવી પડશે

અમેરિકાના ઉદ્યોગ મંત્રી હોવર્ડ લુટનિકે ભારત પર 25% વધારાના ટેરિફને દૂર કરવા માટે ત્રણ શરતો મૂકી છે. તેમણે કહ્યું છે કે ભારતે રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવાનું બંધ કરવું પડશે, બ્રિક્સથી અલગ થવું પડશે અને અમેરિકાને ટેકો આપવો પડશે.

તેમણે કહ્યું કે જો તમે (ભારત) રશિયા અને ચીન વચ્ચે સેતુ બનવા માંગતા હો, તો એક બનો, પરંતુ કાં તો ડોલર અથવા અમેરિકાને ટેકો આપો. તમારા સૌથી મોટા ગ્રાહકને ટેકો આપો અથવા 50% ટેરિફ ચૂકવો. જોકે, તેમણે આશા પણ વ્યક્ત કરી કે ભારત ટૂંક સમયમાં અમેરિકા સાથે દ્વિપક્ષીય વેપાર કરારની વાટાઘાટોમાં જોડાશે.