ભારત-યુરોપના 4 દેશો વચ્ચે મુક્ત વેપાર કરાર લાગુ:15 વર્ષમાં 10 લાખ નોકરીઓ
ભારત અને ચાર યુરોપિયન દેશો (સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડ, નોર્વે, આઇસલેન્ડ અને લિક્ટેનસ્ટેઇન) વચ્ચે મુક્ત વેપાર કરાર (FTA) બુધવારથી અમલમાં આવ્યો. આ ચાર વિકસિત યુરોપિયન દેશો સાથે ભારતનો આ પહેલો FTA છે.
આ કરારની મુખ્ય વિશેષતા એ છે કે, પહેલીવાર તેમાં રોકાણ અને રોજગાર સંબંધિત બંધનકર્તા પ્રતિબદ્ધતાઓનો સમાવેશ થાય છે. આનો અર્થ એ થયો કે આ ચાર દેશો આગામી 15 વર્ષમાં ભારતમાં $100 બિલિયન (આશરે રૂ. 8.86 લાખ કરોડ)નું રોકાણ કરશે. આનાથી સીધા જ લગભગ 10 લાખ નોકરીઓનું સર્જન થશે.
EFTA દેશની નિકાસના 99.6 ટકા (ટેરિફ લાઇનના 92 ટકા) પર ટેરિફ મુક્તિ આપે છે. ભારતે પણ 82.7 ટકા ટેરિફ લાઇન પર છૂટછાટો આપી છે. જોકે, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ, તબીબી ઉપકરણો, પ્રોસેસ્ડ ફૂડ્સ, ડેરી, સોયા, કોલસો અને કેટલાક કૃષિ ઉત્પાદનો જેવા સંવેદનશીલ ક્ષેત્રો કરાર હેઠળ સુરક્ષિત છે.
સોનામાં કોઈ ફેરફાર થશે નહીં, કારણ કે EFTA માંથી ભારતની 80%થી વધુ આયાત સોનું છે. IT, શિક્ષણ, વ્યવસાય સેવાઓ અને ઑડિઓ-વિઝ્યુઅલ સેવાઓને પ્રોત્સાહન મળશે. નર્સિંગ, ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્સી અને આર્કિટેક્ચર જેવા ક્ષેત્રોમાં કરારો ભારતીય વ્યાવસાયિકો માટે નવી તકો પૂરી પાડશે.
7 મુદ્દા, જેની તમારા પર સીધી અસર
- શું સસ્તું થશે: આયાત ટેરિફમાં ઘટાડાને કારણે ભારતીય બજારમાં ઘણા યુરોપિયન ઉત્પાદનો સસ્તા થશે. સ્વિસ વાઇન, ચોકલેટ, કપડાં, બિસ્કિટ, દ્રાક્ષ, ડ્રાયફ્રુટ્સ, શાકભાજી, કોફી અને ઘડિયાળો સહિત અન્ય ઉત્પાદનો ભારતમાં સસ્તા થશે.
- વિદેશમાં માંગમાં વધારો થશે તેવા ભારતીય ઉત્પાદનો: ચોખા, કઠોળ, ફળો (કેરી, દ્રાક્ષ), કોફી, ચા, સીફૂડ, કાપડ, રમકડાં અને એન્જિનિયરિંગ સામાન જેવા ભારતીય ઉત્પાદનો યુરોપિયન બજારોમાં વધુ સારી રીતે વેચાશે. આનાથી ખેડૂતો, નાના ઉદ્યોગો અને નિકાસકારોને ફાયદો થશે.
- ટેકનોલોજીકલ લાભો: નવીનીકરણીય ઉર્જા, તબીબી સંશોધન અને સ્માર્ટ ઇલેક્ટ્રોનિક્સ જેવી અદ્યતન યુરોપિયન ટેકનોલોજીઓ ભારતમાં આવશે. જીવનધોરણમાં સુધારો થશે, ભારત વૈશ્વિક સ્તરે ટેકનોલોજીકલ રીતે મજબૂત બનશે.
- કયા ક્ષેત્રોને ફાયદો થશે: ભારતના એન્જિનિયરિંગ સામાન, ઇલેક્ટ્રોનિક વસ્તુઓ, રસાયણો અને પ્લાસ્ટિક ઉત્પાદનોને પણ આ કરારથી ફાયદો થશે.
- ક્યાં ડ્યુટી દૂર કરવામાં આવશે: ભારત આગામી પાંચ વર્ષમાં કોડ લિવર ઓઇલ, ફિશ બોડી ઓઇલ અને સ્માર્ટફોન પરની ડ્યુટી દૂર કરશે. સાત વર્ષમાં ઓલિવ ઓઇલ, કોકો, કોર્ન ફ્લેક્સ, ઇન્સ્ટન્ટ ટી, મશીનરી, સાયકલના ભાગો, ઘડિયાળો અને અન્ય વસ્તુઓ પરની ડ્યુટી દૂર કરવામાં આવશે. 10 વર્ષમાં એવોકાડો, જરદાળુ, કોફી, ચોકલેટ અને તબીબી સાધનો પરની ડ્યુટી પણ દૂર કરવામાં આવશે.
- સેવા ક્ષેત્રમાં ક્યાંથી લાભ મેળવી શકા: EFTA એ ભારતને 105 પેટા-ક્ષેત્રોમાં પ્રવેશ આપ્યો છે, જ્યારે ભારતને સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડના 128, નોર્વેના 114, લિક્ટેંસ્ટાઇનના 107 અને આઇસલેન્ડના 110 પેટા-ક્ષેત્રોમાં વધુ સારી ઍક્સેસ મળી છે.
- ફિલ્મોને કેવી રીતે ફાયદો થશે: યુરોપિયન બજાર ભારતીય ફિલ્મ, OTT, સંગીત અને ગેમિંગ કંપનીઓ માટે પણ ખુલશે. બોલીવુડ અને ભારતીય ડિજિટલ સામગ્રી માટે વૈશ્વિક પહોંચ અને આવક વધશે. સર્જનાત્મક ઉદ્યોગમાં કલાકારો અને પ્રોડક્શન હાઉસ માટે પણ નવી તકો ખુલશે.
ભારતે 16 દેશો સાથે FTA પર હસ્તાક્ષર કર્યા
ભારતે અત્યાર સુધીમાં 16 દેશો/બ્લોક સાથે FTA પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. આમાં શ્રીલંકા, ભૂતાન, થાઇલેન્ડ, સિંગાપોર, મલેશિયા, કોરિયા, જાપાન, ઓસ્ટ્રેલિયા, UAE, UK, મોરેશિયસ અને ASEANનો સમાવેશ થાય છે. 2014થી ભારતે પાંચ FTA પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે - મોરેશિયસ, UAE, ઓસ્ટ્રેલિયા, EFTA અને UK સાથે. ભારત યુએસ, ઓમાન, યુરોપિયન યુનિયન, પેરુ, ચિલી, ન્યૂઝીલેન્ડ અને ઇઝરાયલ સાથે પણ મુક્ત વેપાર કરારો પર વાટાઘાટો કરી રહ્યું છે.
